Phương pháp gia công phay và tiện là hai loại hình có mặt tại hầu hết tại các xưởng gia công cơ khí hiện nay, chúng cùng sử dụng một nguyên tắc gia công cắt. Vậy điểm khác nhau giữa gia công phay và gia công tiện như thế nào, bạn đọc hãy cùng khám phá bài viết dưới đây.
Tìm hiểu gia công phay, tiện là gì?
Gia công phay là phương pháp phổ biến được đa số các xưởng cơ khí từ nhỏ đến lớn ứng dụng. Các loại máy phay CNC đều có tính chất đa năng, ứng dụng làm được nhiều phương pháp cũng như có khả năng công nghệ rất rộng. Gia công phay chính là một trong những loại gia công cắt, giúp cắt gọt, loại bỏ phần thừa trên phôi. Phương pháp phay gồm phay thuận và phay nghịch.
Cũng như phay, tiện là phương pháp gia công cắt gọt phôi sử dụng cùng một nguyên tắc gia công với phay. Chuyển động chính trong tiện là chuyển động xoay tròn của phôi từ đó tạo thành chuyển động cắt.
Bản chất phương pháp gia công phay và tiện
Để thấy được sự khác nhau giữa hai phương pháp phay và tiện, trước tiên bạn cần hiểu rõ bản chất của chúng trước nhé.
Gia công tiện
Như đã nêu trong mục trên, tiện chính là phương pháp gia công cắt gọt phôi kim loại sử dụng chuyển động quay tròn của phôi và chuyển động của dao để tạo đường cắt. Trong tiện thì sẽ bao gồm phôi và dụng cụ cắt (dao).
Gia công phay
Phương pháp gia công phay cũng là một dạng gia công cắt gọt phôi kim loại. Phương pháp phay khác tiện ở chỗ chuyển động chính là chuyển động quay của dụng cụ cắt là dao. Chuyển động còn lại là chuyển động chạy dao thẳng theo các phương như phương thẳng đứng, phương ngang hoặc dọc. Trong khi phay, phôi sẽ được kẹp chặt trên bàn máy trong khi chuyển động của dao chạy theo các phương.
Đặc điểm của phương pháp gia công phay và tiện
Mặc dù sử dụng cùng một nguyên tắc gia công nhưng giữa phay và tiện sẽ có những đặc điểm khác biệt nhau. Đặc điểm của từng phương pháp như sau:
Phương pháp gia công phay
Đặc điểm của dao cắt
Dao cắt sử dụng trong phay thường gồm nhiều lưỡi cắt nên mang đến hiệu quả cắt rất cao, đặc biệt là khi ứng dụng trong phay mặt phẳng.
Đặc điểm của thành phẩm sau gia công
Thành phẩm kim loại sau khi gia công thì bề mặt thường có độ bóng đạt cấp 4 – 6. Độ chính xác của thành phẩm cũng đạt cấp 2 – 8. Phay có thể áp dụng cho các chi tiết có độ phức tạp cao, những tấm kim loại có độ dày hơn 0.8mm.
Đặc điểm của máy phay
Khả năng ứng dụng rộng, có thể áp dụng cho nguyên công phay, doa, khoan, khoét, vát mép hay ta rô…Độ cứng vững của máy phay cũng cao hơn máy tiện rất nhiều đồng thời chạy ổn định hơn. Áp dụng cơ khí hóa và tự động hóa cao, tuy nhiên giá thành của máy phay cao nên chi phí đầu tư tốn kém, phụ tùng đi kèm tương đối phức tạp.
Phương pháp gia công tiện
- Gia công tiện khác gia công phay ở chỗ là thành phẩm chủ yếu thường có dạng tròn xoay như trục trơn, trục bậc, các loại côn, ren, lỗ…
- Năng suất cao, tính vạn năng của tiện lớn
- Gia công tiện có độ chính xác cao đặc biệt là đối với tiện tinh.
- Máy tiện: Dễ thao tác và vận hành, máy tiện có nhiều kích cỡ khác nhau nên có thể ứng dụng trên nhiều loại sản phẩm kích thước khác nhau. Đối với máy tiện băng dài thì độ cứng vững lại không cao cho lắm.
- Những chi tiết có độ phức tạp cao hay tiện trên mặt phẳng sẽ làm khó gia công tiện.
Công dụng của phương pháp gia công phay, tiện
Gia công phay
Công dụng của gia công phay chính là gia công trên các loại bề mặt có kích thước lớn và có hình dạng phức tạp. Ngoài ra thì công nghệ phay cũng có thể áp dụng cho mặt phẳng, mặt nghiêng, các loại rãnh then, rãnh thông thường, các mặt định hình phức tạp hoặc đơn giản. Phay cũng thực hiện được các nguyên công gia công lỗ.
Gia công tiện
- Gia công cho chi tiết có thể tạo hình bằng chuyển động quay của phôi.
- Gia công các bề mặt trục đơn, trục bậc, các loại côn, ren, lỗ, mặt định hình tròn xoay…
- Gia công các bề mặt đặc biệt có sử dụng đồ gá đi kèm.
- Gia công các loại lỗ như lỗ thông, lỗ không thông, ren, không ren hay các lỗ định hình.